Page 9 - Вайна і памяць

Вайна і памяць

На другі дзень вайны ён з дапамогай некалькіх
аднавяскоўцаў, медсястры Яўдакіі Макаравай і братоў Аляксея і
Мікалая Бышкі, вынес з месца ўчарашняга бою трынаццаць
чырвонаармейцаў і ўкрываў іх у сябе дома: на гарышчы,
сенавале, у склепе. Так узнік падпольны шпіталь, у якім Іосіф
Ігнатавіч і яго памочніца 17-гадовая медыцынская сястра Еўдакія
Васільеўна Макарава, рызыкуючы сваім жыццём, ратавалі ад
смерці параненых салдат. Да трынаццаці байцоў, падабраных
вяскоўцамі, пазней далучыліся Барыс Сошнікаў і камандзір пятай
заставы Пётр Багамаз.
Давялося І. І. Сарачынскаму прааперыраваць салдата
прама на полі: спыніў крывацёк, адрэзаў брытвай, якую
прачысціў ёдам, перабітую кісць левай рукі. Але для бяспекі
параненага, які некалькі гадзін знаходзіўся ў медпункце, ноччу
даставіў яго ў свой шпіталь. Гэта быў палітрук пятай
пагранзаставы Васіль Сарокін. Яго цела было пакрамсана
асколкамі гранаты. Знайшоў яго Сарачынскі ў жыце. Ляжаў
салдат акрыаўлены, раскінуўшы рукі. Да яго падбеглі нямецкія
салдаты, пнулі нагамі, каб пераканацца, што ён мёртвы. Аднак
праз некаторы час пагранічнік адкрыў вочы.
Расстрэл Сарачынскаму пагражаў кожны дзень. У вёсцы
з’явілася нямецкая машына з радыёрупарам. З дынаміка увесь час
даносілася: “За невыполнение приказов германского
командования – расстрел. За укрывательство советских солдат –
расстрел!” Але страх адступаў перад турботай як выратаваць
параненых. Зразумеў, што трымаць у амбулаторыі нават аднаго
параненага было небяспечна. На ўсякі выпадак на дзвярах
медпункту напісаў па-нямецку і па-руску: “Ахтунг! Тифус!
Карантин!”
Праіснаваў шпіталь Сарачынскага ў Чарнаўчыцах амаль
паўгода. Паправіўшыся, салдаты адзін за другім пакідалі шпіталь.
Усе жыхары ведалі пра існаванне шпіталя і чым маглі дапамагалі
Сарачынскаму. Аднойчы фельчар прыйшоў да царквы. Народу ў
нядзелю было тут шмат. Сказаў ім: “Люди добрые, вы знаете, что

9